Bij de herinrichting en ontwikkeling van (stedelijke) gebieden wordt hemelwater steeds vaker afgekoppeld van ons riool om zo rioolzuiveringsinstallaties te ontzien en het grondwaterniveau op peil te houden. Aangezien het water na afloop van dit type projecten via de grond zal worden afgevoerd is inzicht in de doorlatendheid van de bodem onmisbaar. Na een eerste onderzoek hiernaar kan er worden gekeken naar de benodigde vervolgstappen voor deze projecten: wat is er nodig voor een goede waterafvoer via de bodem?
Hoe de bodem water opneemt; onmisbare kennis voor klimaatadaptatie
Kennis over dit onderwerp is van steeds groter belang en onmisbaar voor een goede, duurzame klimaatadaptatie van onze steden. De Bodem-afdeling van Tritium Advies voert daarom al jaren uiteenlopende infiltratie- en doorlatendheidsonderzoeken uit en ziet dat er vanuit overheden steeds meer vraag komt naar expertise op dit gebied.
Om de kennis op het gebied van infiltratie- en doorlatendheidsonderzoeken hoog te houden en uit te breiden, hebben in september 2021 zowel projectleiders als veldwerkers een cursus ‘Infiltratie- en doorlatendheidsmetingen’ gevolgd bij de bodem- en waterexperts van Eijkelkamp. Tijdens deze cursus kwamen de werkingsprincipes van de verschillende methoden, het berekenen van de k-waarde (zie kader) en de infiltratiecapaciteit aan bod.
Kennisuitbreiding in beide richtingen door samenwerking met RIONED
Om het kennisniveau verder te verhogen is Tritium dit jaar ook begunstiger geworden van Stichting RIONED. Dit versterkt het kennisniveau aan beide kanten: aan de ene kant heeft Tritium hierdoor toegang tot de kennisbank, beeldenbank en onderzoekspublicaties van RIONED. Aan de andere kant kan door onze support RIONED op haar beurt beter onderzoek doen naar de ontwikkeling van (meet)methoden en technieken die het waterbeheer in Nederland naar een nog hoger niveau tillen.
De samenwerking geeft onder meer inzicht in diepgaandere kennis over waterbeheer en doorlatendheidsonderzoek. Tevens kunnen Tritium-collega’s vanaf nu aanwezig zijn bij seminars en webinars van RIONED om zo als eerste op de hoogte te zijn van ontwikkelingen in waterbeheer en -onderzoek. Kennis die meegenomen wordt naar opdrachtgevers.
Diepgaandere infiltratiemetingen met de Aardvark
Naast de investering in kennis, is er ook geïnvesteerd in apparatuur. Zo maakt de Bodem-afdeling binnen Tritium gebruik van de Aardvark permeameter; een geavanceerd apparaat waarmee al meerdere onderzoeken zijn uitgevoerd, onder meer in opdracht van de Gemeente Eindhoven.
De Aardvark is een volledig geautomatiseerde Constant-Head-boorgat-permeameter, wat betekent dat de meter automatische metingen uitvoert van de hydraulische bodemconductiviteit (Ksat) en andere gerelateerde parameters, zoals adsorptie- en percolatievermogen.
De Aardvark is van enorm toegevoegde waarde bij de doorlatendheidsonderzoeken. De automatische berekening van de k-waarde komt de betrouwbaarheid en kwaliteit van het onderzoek zeer ten goede; zo zijn we in staat het niveau van advies over infiltratievoorzieningen – en de implementatie van deze voorzieningen – te verbeteren.
Waarom is infiltratieonderzoek belangrijk?
Dit type onderzoek is van belang voor klimaatadaptatie, bijvoorbeeld in steden. Zo helpt het onderzoek o.a. bij het in kaart brengen van wat we kunnen doen om het riool te ontlasten en een gezonder grondwaterpeil te verkrijgen. Voordat u start met ontkoppeling van het riool is het goed om vast te stellen of uw grond ook geschikt is voor infiltratiedoeleinden. De waterdoorlatendheid van de bodem, ook wel hydrologische conductiviteit, verschilt daarbij ook nog per regio. Daarnaast is een nauwkeurig bepaalde k-waarde van wezenlijk belang bij het dimensioneren van een infiltratievoorziening. Alle redenen dus om eerst goed onderzoek te (laten) doen.
Meer weten over infiltratieonderzoek?
Wilt u meer informatie over de rol die Tritium Advies kan spelen bij uw infiltratievraagstuk of wilt u een vrijblijvende offerte aanvragen? Neem dan contact op met onze infiltratiespecialist Celeste Bartsen of een andere collega van onze Bodem-afdeling. Zij helpen u graag verder.
Celeste Bartsen
Projectleider bodem
Hoe werkt de Aardvark?
Door een drukregelaar (met ingebouwde vlotter) wordt in een boorgat water aan de bodem toegevoegd waarbij een constante waterdruk wordt gecreëerd. Als een constante waterflow ontstaat wordt door de software automatisch de k-waarde van de bodem berekend. In de software kunnen alle variabelen ingesteld worden, zoals de boorgatdiepte, waterhoogte en de condities voor constante flow. De Aardvark wordt gebruikt voor doorlatendheidsmetingen in de onverzadigde zone vanaf 0.2 meter tot een maximale diepte van 15 meter onder maaiveld en is geschikt voor nagenoeg alle gronden.