Bekijk hiernaast een kaart van Local Focus met de gemiddelde concentraties stikstofdioxide en fijnstof per gemeente
Het grote belang van bodem- en luchtkwaliteit
De lucht die we inademen is onuitputtelijk, maar hoe zit het met de kwaliteit ervan? Een goede luchtkwaliteit is belangrijk voor onze gezondheid; iedereen heeft zuurstof nodig. Maar door verkeer en industrie ademen we ook schadelijke stoffen in, zoals fijnstof en het gas stikstofdioxide. Ook landbouw en huishoudens veroorzaken luchtvervuiling. Denk aan bijvoorbeeld houtstook. Daarnaast is een deel van de luchtvervuiling in Nederland afkomstig uit het buitenland. Vice versa belandt een deel van onze luchtvervuiling in het buitenland. Door verschillende beleidsmaatregelen is de uitstoot van schadelijke stoffen sinds 1990 flink afgenomen. Toch kunnen mensen nog ziek worden of eerder sterven door luchtvervuiling.
Ook de kwaliteit van onze bodem heeft een grote invloed op onze gezondheid. In de bovenste lagen van de bodem bevind zich veel leven, in de vorm van insecten en bacteriën. Het bodemleven zorgt er onder andere voor dat we; gewassen kunnen telen, water wordt gezuiverd en het draagt bij aan het afbreken van verontreinigingen. De vraag is; hoe staat het met het evenwicht van het bodemleven?
Noodzaak om de ‘kwaliteit’ op peil te houden
Een goede bodem- en luchtkwaliteit zijn vitaal voor ons welzijn. Bij het geringste kwaliteitsverlies kunnen we dit al merken. Bij luchtvervuiling; in de vorm van lichamelijke klachten als; geïrriteerde ogen, neus en zelfs astmatische klachten. Bij bodemvervuiling kunnen we dit bijvoorbeeld merken aan onze voedsel- en watervoorziening. Een vitale bodem werkt als een spons en kan verdroging tegengaan. Het organische stof in de bodem kan per hectare 170 duizend liter water vasthouden, in tijden van extreme droogte is dit een noodzakelijke aanvulling op onze watervoorziening.
De bodem- en luchtkwaliteit van ons land
In het algemeen kunnen we concluderen dat de lucht in ons land ‘schoner is dan vroeger’ aldus het RIVM. Sinds de jaren zeventig wordt in Nederland gemeten hoeveel schadelijke stoffen er in de lucht zitten. Stoffen als zwaveldioxide, grof stof en benzeen waren vroeger een groot probleem. Door de vele maatregelen zijn de gemiddelde concentraties sterk gedaald. De gemeten concentraties in Amsterdam en Rotterdam waren in 2013 grofweg gelijk aan de concentraties die in andere Europese steden werden gemeten.
De Nederlandse bodem kent zo’n 250 duizend locaties die ernstig vervuild zijn. Veel vervuiling stamt nog uit het verleden. Het gaat om plekken waar vroeger benzinestations, garages, chemische wasserijen of gasfabrieken stonden, en om landbouwgrond waar vroeger gevaarlijke en inmiddels verboden bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt. Stortplaatsen zijn jarenlang vervuild met giftige stoffen. En ondergrondse olietanks in tuinen zijn vaak opgevuld met zand, maar kunnen vroeger olie gelekt hebben. Een recenter bodemprobleem is PFAS. PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen) zijn in veel producten toegepast. Door het gebruik van deze producten, door fabrieksemissies en incidenten, zijn PFAS in het milieu terechtgekomen.
Meer weten?
Benieuwd naar de status van uw eigen leefomgeving met betrekking tot de lucht- en bodemkwaliteit? Zie hieronder voor een ‘real-time’ overzicht.
https://www.rivm.nl/media/milieu-en-leefomgeving/hoeschoonisonzelucht/