Interview met Willem van de Ven – Coördinator Ecologie bij Tritium Advies

“Natuur laat zich niet plannen; begin op tijd en voorkom vertraging.”  

Binnen Tritium Advies is ecologie een onmisbare schakel in ruimtelijke ontwikkelingsprojecten. Willem van de Ven is coördinator van het team Ecologie. Dit is een hecht team met hierin tien ecologiespecialisten. Samen zorgen zij dat wettelijke ecologische kaders kunnen worden neergezet en uitgevoerd. Hierbij houden ze altijd een scherp oog voor de gewenste planning van de opdrachtgevers. We bespreken Willem zijn rol, de uitdagingen waar zijn team mee te maken krijgt en wat opdrachtgevers kunnen doen om vertraging door ecologische factoren te voorkomen. 

Willem, wat is de rol van ecologisch onderzoek binnen Tritium Advies? 

“Ecologisch onderzoek is vaak een cruciale eerste stap bij ruimtelijke ontwikkelingen. Zodra er mogelijk beschermde flora of fauna verstoord wordt, moet je tijdig een vergunning aanvragen. En vooral dat “tijdig” wordt vaak onderschat, dit kan namelijk de start zijn van een langdurig traject. Wij zorgen ervoor dat onze klanten al in de planfase weten waar ze rekening mee moeten houden. Denk aan een quickscan die snel in kaart brengt of er mogelijk ecologische risico’s zijn. We adviseren ook hoe je hier slim mee omgaat in je planning en uitvoering. Hoe eerder je ons inschakelt, hoe beter we kunnen helpen en hoe kleiner de kans op vertraging.” 

Hoe helpt jullie team ontwikkelaars bij het in kaart brengen van de ecologische risico’s? 

“We starten vrijwel altijd met een quickscan flora en fauna. Dit is een relatief kort onderzoek waarmee we inschatten of er beschermde plant- of diersoorten in het spel zijn. Denk aan vleermuizen, huismussen of rugstreeppadden. Als daaruit blijkt dat er inderdaad mogelijke risico’s zijn, dan volgt er nader veldonderzoek. We adviseren ook over praktische oplossingen, zoals het aanpassen van het ontwerp of het plaatsen van tijdelijke verblijfplaatsen voor dieren. Dit kan zomaar het verschil maken tussen het wel of niet doorgaan van een bouwproject.” 

Hoe onderscheidt Tritium Advies zich van andere bureaus op het gebied van ecologisch onderzoek? 

“We zijn sterk in onze integrale aanpak. Ruimtelijke ontwikkeling en bouwprojecten doen een beroep op meerdere vakgebieden – denk aan bodem, geluid, energie, stikstof, asbest, bouwfysica, veiligheid én ecologie. Doordat we bij Tritium deze disciplines onder één dak hebben, zorgt dit voor korte lijnen, vlotte en heldere onderlinge communicatie en kunnen we projecten efficiënt en soepel begeleiden. We zijn ook niet bang voor grotere of complexere projecten; we hebben de mensen en daarmee de kennis in huis.” 

Kun je een voorbeeld geven van een project waarbij jullie werkwijze echt het verschil heeft gemaakt? 

 “Bij een groot stedelijk herontwikkelingsproject in het zuiden van het land liepen we aan tegen meerdere verblijfplaatsen van vleermuizen in een blok oude woningen. Omdat we door de opdrachtgever vroeg waren aangehaakt in het project, konden we het onderzoek precies binnen het seizoen uitvoeren. Daardoor konden de mitigerende maatregelen – zoals het aanbrengen van alternatieve verblijfplaatsen – nog in de bouwplannen worden meegenomen. De bouw liep zo geen vertraging op en de flora & fauna in het gebied is nog net zo gezond als voor de bouw. Dat is win-win.”

Waarom is het zo belangrijk om ecologie al in een vroeg stadium van een project mee te nemen? 

“De quickscan kan het hele jaar door worden uitgevoerd, maar als er aanvullend onderzoek nodig is – bijvoorbeeld naar verblijfplaatsen van vleermuizen – dan moet dat binnen een vast seizoen gebeuren. De natuur laat zich tenslotte niet plannen. Het seizoen voor vleermuizen loopt bijvoorbeeld van maart tot september. Vraag je een ecologisch onderzoek te laat aan? Dan kun je zomaar een jaar vertraging oplopen. Dat wil je als ontwikkelaar natuurlijk voorkomen; reden genoeg om ecologie al vroeg bij de plannen te betrekken.” 

Wat zijn de meest voorkomende ecologische uitdagingen waar jullie opdrachtgevers tegenaan lopen? 

 “Vleermuizen zijn verreweg de grootste uitdaging, vooral in de gebouwde omgeving. Mitigatie is wettelijk verplicht i.v.m. de vergunningsaanvraag. Die dieren gebruiken graag oude gebouwen als verblijfplaats, ook omdat de nieuwe gebouwen vaak potdicht gebouwd zijn. Toch moeten ze ergens heen kunnen en daarom kijken we naar alternatieven.  

Er zijn gelukkig oplossingen, zoals het inbouwen van vleermuiskasten. Mede daarom is maatwerkonderzoek t.b.v. oplossingen noodzakelijk. Dit onderzoek vindt vaak plaats in de avonduren, verspreid over meerdere momenten. Dat is tijdrovend en kostbaar. Tegelijkertijd is het noodzakelijk om aan de wet te voldoen en de beschermde – en nuttige – dieren een plek te bieden.”

Welke trends en ontwikkelingen zie je in de markt op het gebied van ecologie en gebiedsontwikkeling? 

 “We merken dat ecologie steeds vaker, en eerder, op de agenda staat, ook bij gemeenten en projectontwikkelaars. Het besef groeit dat natuur geen sluitpost moet zijn, maar een integraal onderdeel van het ontwerp. Biodiversiteit krijgt meer aandacht en er is steeds meer vraag naar natuurinclusief bouwen. Dat juichen we natuurlijk toe, maar we zitten nog in een overgangsfase waarin wetgeving, bewustzijn en praktijk elkaar nog niet altijd vinden. We proberen hier, als neutrale partij met onze kennis en inzichten, de sector te ondersteunen.” 

Tot slot: wat zou je ontwikkelaars adviseren die nu aan een project willen beginnen en rekening willen houden met ecologie? 

 “Begin op tijd. Het klinkt als een open deur, maar dat is echt het allerbelangrijkste. Stel het niet uit en bel ons zodra je denkt aan verbouwen, slopen of ontwikkelen. Dan kunnen we samen kijken wat er nodig is en bespreken we hoe we het – verplichte – ecologische aspect slim inpassen in de plannen. Je voorkomt er veel stress, kosten en vertraging mee – én je draagt bij aan het behoud van onze natuur.” 

En als tweede belangrijke punt: de biodiversiteitscrisis komt eraan. Tien jaar geleden werd klimaatverandering nog redelijk makkelijk afgedaan en aanpassingen hierop uitgesteld. Hier is men inmiddels op terug moeten komen omdat de gevolgen van de klimaatverandering elk jaar duidelijker worden. Sterke business cases die rekening houden met biodiversiteit zijn nu al kansrijk, maar de agenda’s en verplichtingen liggen hier vaak nog achterop. Ontwikkelaars die daar nú al rekening mee houden plukken daar als eerste én nog lang de vruchten van. 

Meer weten over ecologie?

Ben je benieuwd wat ecologie betekent voor jouw project? Of wil je weten of je plannen invloed hebben op beschermde soorten? Neem dan gerust contact op met Willem of één van onze andere ecologen. We denken graag met je mee.