Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het verwijderen van asbest veel minder risicovol is dan we dachten. Ook wonen en werken in een pand met asbest blijkt minder schadelijk dan eerder werd aangenomen. Het onderzoek is uitgevoerd door TNO, de Universiteit Utrecht, de Radboud-universiteit en Crisislab, op verzoek van een aantal woningcorporaties en brancheorganisatie Aedes.
Asbestdaken
In het nieuwe onderzoek wordt een aantal verschillende scenario’s rondom asbest beschreven. In diverse scenario’s zijn de risico’s lager dan toelaatbaar, tot zelfs nihil. Het gaat dan om situaties als brand waarbij asbest vrijkomt en wonen of werken in een gebouw met asbest. Ook bij het verwijderen van asbestcementdaken blijkt het gezondheidsrisico heel klein. Dat kan volgens de onderzoekers dus prima zonder vergaande beschermingsmaatregelen.
Blootstellingsrisico
Aedes maakt een belangrijke kanttekening: mensen die elke dag plafondplaten verwijderen met niet-hechtgebonden asbest, lopen wel degelijk een ‘hoog blootstellingsrisico’. “In deze situatie is het van belang dat de juiste beschermingsmaatregelen worden genomen. Het huidig asbestbeschermingsbeleid is voor deze situatie terecht streng.”
De woningcorporaties denken met dit onderzoek in de hand dat asbestverwijdering in veel gevallen een stuk goedkoper uitgevoerd kan worden, zoals al langer wordt betoogd. Het huidige asbestbeleid is niet realistisch, blijkt volgens de aangesloten corporaties uit het wetenschappelijk onderzoek. Ze dringen er bij staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken) op aan om het beleid aan te passen. De huidige praktijk is volgens hen doorgeslagen. “De wettelijke normen, complexe werkwijzen en de daaraan gekoppelde kosten staan in veel gevallen niet in verhouding tot het werkelijke risico. Dit onderzoek naar beschermingsmiddelen bevestigt dat we het doorgeslagen asbestbeleid moeten aanpassen”, aldus brancheorganisatie Aedes. Er kan veel geld worden bespaard als de veiligheidsregels minder streng worden.
Branchevereniging VAVB voor bedrijven die asbest verwijderen, is het niet eens met de conclusies van het onderzoek en zegt dat goede bescherming altijd nodig is. Asbestdeskundige Stein Coenen van Tritium Advies deelt deze mening. “We moeten de gevaren van asbest niet onderschatten. Tegelijkertijd moeten we de resultaten van dit onderzoek niet bagatelliseren. Het is belangrijk dat we onszelf, als sector, blijven verbeteren en periodiek met elkaar nagaan of we samen nog efficiënter kunnen werken“.
Het risico voor het vormen van asbestgerelateerde gezondheidsklachten is afhankelijk van de mate van blootstelling (concentratie), duur van de blootstelling (aantal uren) en de frequentie van de blootstelling (aantal keer). Daarnaast is het belangrijk dat alle betrokkenen weten hoe ze veilig met asbest om moeten gaan.
Korte tijd na het verschijnen van het betreffende onderzoek heeft TNO haar standpunt genuanceerd: “Het is goed dat het verwijderen van asbest geprofessionaliseerd is en dat er specialisten zijn die er voor zorgen dat het asbest op een veilige manier wordt weggehaald zodat risico’s beheerst worden”.
“Het is belangrijk dat we onszelf, als sector, blijven verbeteren en periodiek met elkaar nagaan of we samen nog efficiënter kunnen werken“.
Waar zit asbest in?
Asbest was jarenlang een populair bouwmateriaal. Het was licht, goedkoop en brandveilig. Het is onder meer verwerkt in golfplaten, vensterbanken, riool-, gas- en waterleidingen, warmhoudplaatjes, vinyltegels, luchtkanalen van schoorstenen, gevelpanelen en plafonds. Het asbesthoudend materiaal werd gebruikt in woningen, scholen, agrarische bedrijfsgebouwen en kantoren, maar ook in de industrie en scheepvaart. In 1993 kwam er een totaalverbod op asbest.